Vücudumuzun aralıksız işleyen bir ritmi var.

Sirkadiyen Ritim.

Yaşam şartların, maalesef ki biyolojik saatini bozmaya pek hevesli.

Aldığın yoğun kafein, gözlerinin maruz kaldığı mavi ışık, metabolizmanın yavaşladığı saatlerdeki aşırı yeme, uyku hormonlarının salgılandığı zamanlarda yapılan mesai …

Sirkadiyen ritme uygun beslenme, yaşam tarzı günümüzde çok popüler. Her yerden bu konu ile ilgili uzmanların paylaşımlarına ulaşabilirsin ama unutma bu seriye başla nedenimiz, bildiklerimizi uygulamak. Kuru bilgi her yerde. O bilgiyi kullanmazsan sana ne yararı olabilir ki?

Evet, bir gün belki kullanırsın.

O gün neden bugün olmasın?

Gel birlikte sirkadiyen ritmi kendi ellerimizle nasıl bozuyoruz tek tek bakalım. Tüm bunları etki alanının içinde. Değiştirmek senin elinde. Ya da iyi bilgi deyip geçip gitmek de.

Karar senin. Unutma.

Farkı yaratacak olan eylemlerdir.

DON MIGUEL RUIZ

Uyanık kaldığımız her an vücudumuz adenozin adı verilen bir kimyasal üretiyor ve adenozin vücutta biriktikçe uyuma isteği artıyor. Ama gelişmiş toplumumuzun buna da bir çözümü var.  

Kafein

Petrolden sonra dünyada en çok alınıp satılan “Kafein” etkili bir uyku bastırıcıdır. Kafein alımı adenozinin beyne verdiği uyku sinyalini engeller ve içtikten sonra yaklaşık yarım saat içinde etkisi zirve noktaya ulaşır.

Mucizevi bir icat.

Peki etkisinin geçmesi ne kadar sürer?

Mesela akşam yemekten sonra sekizde bir bardak kahve keyfi yapmak istedin. Saat gece iki civarı hala %50 oranında kafein etkisinde olacaksın. Beyin hala kafeinin etkisi ile savaştığı için yatağa girdiğinde o deliksiz, bebekler gibi uykunu uyuman mümkün olmayacak.

Bana etki etmiyor artık diyebilirsin. Ben diyordum mesela. O bebekler gibi deliksiz uykuyu en son ne zaman uyudun, hatırlıyor musun?

Kahvesiz nasıl olacak? Ona da çözüm var tabii ki (?)

Orta boy, decaf, laktozsuz latte lütfen.

Üzgünüm, de-caffeinaded,  kafeinsiz demek değil. Sadece bir bardak kahvedeki kafeinin %15 ile %30 u. Nispeten gece kahvesiz yapamayanlar için bir nebze kurtarıcı ama unutma kafeinin ortalama yarılanma ömrü 5 ila 7 saat.

İyi bir uyku için tavsiye edilen ise saat 16.00 gibi kafein içeren ürünlerin tüketimini sonlandırmak.

Çay, kahve, kola, çikolata ..

Kafein Çöküşü

Geç saatlere kadar kafein yardımı ile ayakta kalınan bir gecenin sonunda yaşanan çöküş işte vücutta biriken adenozin kimyasalını baskılayan kafeinin etkisinin geçmesi sonucu. Adenozin uyanık kaldığın her an birikmeye devam ediyor ve kafeinin baskılayıcı etkisi ortadan kalkınca boom. Uyku bastırıyor.

NASA tarafından örümcekler üzerine gerçekleştirilen deneyde, kafein etkisindeki örümceklerin ağlarına bir bak.

Sonra uygulayıp uygulamamak sana kalmış.

Matthew Walker- Why We Sleep