Stephen Covey Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı adlı çok satan kitabında Sürekli Olgunlaşma Modelini ayrıntılı şekilde inceliyor. Bağımlılıktan, bağımsızlığa ve ardından ulaşılmak istenen nokta, karşılıklı bağlılığa geçiş için kazanılması gereken alışkanlıklara biz de örnekler ile birlikte bakalım.

Bağımlılık sen derken, bağımsızlık ben der, karşılıklı bağlılık ise biz der.

Bir artı bir ikiden büyüktür.

Doğru koşullar altında, ben ve sen, ikimizin ayrı ayrı başaracaklarından daha fazlasını elde edebiliriz.

Bunu yakalayabilmek için ise kişinin önce özel zaferler elde etmesi gerekir.

Bu da ilk önce “kendi yaşamından sorumlu olduğun” anlamına gelir.

Bize zarar veren, başımıza gelenler değil, onlara gösterdiğimiz tepkidir.

Stephen R. Covey

PROAKTİF OL!

• Davranışlarından dolayı başkalarını ya da koşulları suçlamazsın.
• Değerlerin, duygularından üstündür.
• Kurban değilsin.
• İnisiyatif alabilirsin.
• Etki ile tepki arasında seçme şansın vardır ve sen seçimlerinin bilincindesin.
• Sorun değil, çözüm üretirsin.
• Proaktifsin.

Eğer yukarıdaki özelliklere sahip değilsen tepkisel yani reaktifsindir.

• Fiziksel çevrenden etkilenirsin.
• Hava iyi değilse, sen de iyi değilsindir.
• Başkalarının duygularına empati değil sempati yaparsın.
• Seni duygular, koşullar olaylar ve çevren yönetir.
• Bağımlısındır.

Koşullar karşısında kullandığın dile dikkat et.

Yapabileceğim bir şey yok mu?

Yapacaklarını gözden mi geçiriyorsun?

Ben böyleyim mi?

Farklı bir bakış açısı olabilir mi?

Yapmalıyım mı?

Seçiyorum mu?

Keşke mi?

İnşallah mı?

Beni kızdırıyor mu?

Ben kızmayı mı tercih ediyorum?

Olsaydı mı?

Olabilirim mi?

…

Proaktif olmak için koşullara karşı seçtiğin tepkiler senin etki alanındır.

“Olsaydılar ve keşkeler hayatını ele geçirirse etki alanını küçültürsün.

• Daha anlayışlı bir babam olsaydı …
• Daha çalışkan olsaydım keşke …

…

Proaktif olmak içten dışa bir değişimdir.

• Babamla daha etkili bir iletişim kurabilirim.
• Daha fazla çalışabilirim.

…

Bana değiştirebileceğim şeyleri değiştirmek için cesaret, değiştiremeyeceğim şeyleri kabul etmek için sabır, ikisi arasındaki farkı bilmek için akıl ver. Hitit Atasözü

Sorun değil çözüm olmak istiyorsan denetimin altındaki tek şeye kendine odaklan.

• Farkında ol.
• Dil kalıplarını, bakış açını, tepkilerini bilinçli seç.
• İnisiatif al.
• Seçimlerinin sorumluluğunu al.
• Kurban rolü üstlenmeyi bırak.
• Daha çok dinle.
• Yargılamaktan vazgeç. Anlamaya çalış.
• Değiştirebileceğin şeylere odaklan.
• Hatanı kabullen, ders al.
• Verdiğin sözleri tut.
• Duygularınla tepki verme.